Ceny transferowe a transakcje jednorodne
Przepisy w zakresie dokumentacji cen transferowych zmieniają się praktycznie co roku. Fiskus coraz większą wagę przykłada do tego tematu, stąd też potrzeba licznych zmian. Jedną z nich jest zmiana w zakresie podmiotów zobowiązanych do raportowania transakcji. Przy wypełnieniu obowiązku przygotowania dokumentacji cen transferowych nie jest już ważna wysokość przychodów i kosztów wygenerowanych przez podatnika czy też wartość transakcji z jednym podmiotem, ale wysokość poszczególnych transakcji o charakterze jednorodnym. Może to mieć istotne znaczenie przy ustalaniu, czy podmiot w danym roku będzie w ogóle zobowiązany do przygotowania dokumentacji cen transferowych.
Kiedy powstaje obowiązek przygotowania dokumentacji TP?
Obowiązek przygotowania lokalnej dokumentacji cen transferowych powstaje dla kontrolowanych transakcji jednorodnych o wartości przynajmniej 10 mln zł w przypadku transakcji towarowej lub finansowej, o wartości 2 mln zł w przypadku transakcji usługowej lub innej transakcji oraz 100 tys. zł w przypadku transakcji z podmiotami z tzw. rajów podatkowych.
Wartość transakcji jednorodnych ustalana jest bez względu na liczbę dokumentów księgowych. Bez znaczenia jest także fakt, czy transakcja realizowana jest z jednym, czy z wieloma podmiotami powiązanymi. Istotne jest natomiast wypełnienie kryteriów transakcji jednorodnej określonych w art. 11k ust. 5 ustawy o CIT / art. 23w ust. 5 ustawy o PIT.
Jednolitość transakcji w ujęciu ekonomicznym
Jednolitość ekonomiczną należy rozumieć jako dokonywanie transakcji na podobnych warunkach wynikających z umów, w oparciu o podobny przebieg transakcji czy model współpracy. Analizy należy dokonać w oparciu o wszystkie transakcje łącznie, nie pojedyncze, oderwane od całej transakcji. Innymi słowy, podatnicy, przygotowując dokumentację, powinni patrzeć na dokonywane transakcje bardzo szeroko, a o jednorodności decyduje analiza całości warunków współpracy i transakcji.
Kryteria porównywalności określone w przepisach wykonawczych
W zakresie określenia kryteriów porównywalności wydane zostało rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych z dnia 21 grudnia 2018 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 2491). W ramach badania jednorodności i kryteriów porównywalności transakcji pod uwagę należy wziąć:
– cechy charakterystyczne usług, towarów albo innych świadczeń;
– pełnione funkcje, ponoszone ryzyka, zaangażowane aktywa w przeprowadzanych transakcjach;
– warunki transakcji wynikające z umowy albo innego dokumentu;
– warunki ekonomiczne występujące w danym miejscu i danym czasie;
– strategię gospodarczą.
Dodatkowo ustawodawca w wyżej wymienionym rozporządzeniu wskazał kryteria porównywalności dla transakcji obejmujących wartości niematerialne, gdzie dodatkowo uwzględnia się zdolności do pełnienia funkcji i ponoszenia ryzyka w zakresie posiadania tytułu prawnego do danej wartości niematerialnej, jej tworzenia, rozwijania, ulepszania czy wykorzystania.
Z kolei w przypadku trudnych do wyceny wartości niematerialnych pod uwagę należy wziąć dodatkowo informację, czy podmiot niepowiązany w porównywalnych okolicznościach renegocjowałby pierwotne warunki ustalone przez strony, przyjąłby w rozliczeniu transakcji płatności warunkowe czy dokonałby rekalkulacji ceny w oparciu o klauzulę umowną dotyczącą zmiany ceny.
