Czy ceny transferowe dotyczą tylko dużych, długo działających firm?
Absolutnie nie. Polski ustawodawca jasno wskazuje, że również podmioty rozpoczynające działalność gospodarczą — w pewnych sytuacjach — są objęte obowiązkiem sporządzania dokumentacji cen transferowych.
Warto wiedzieć, kiedy ten obowiązek powstaje i jak rozumieć pojęcie „rozpoczęcia działalności gospodarczej” na gruncie polskich przepisów.
Ceny transferowe — kogo dotyczą?
Obowiązek sporządzenia dokumentacji cen transferowych dotyczy m.in. podatników, którzy:
- dokonują transakcji z podmiotami powiązanymi, lub
- ujmują w księgach rachunkowych inne zdarzenia, których warunki zostały ustalone z podmiotami powiązanymi.
Kiedy powstaje obowiązek sporządzenia dokumentacji?
Obowiązek sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych występuje, gdy:
- mamy do czynienia z transakcją jednorodną, której wartość przekracza określone progi (liczone bez podatku VAT).
Aktualne progi dokumentacyjne:
| Rodzaj transakcji | Próg dokumentacyjny |
|---|---|
| Transakcje towarowe i finansowe | 10 000 000 zł |
| Transakcje usługowe i inne | 2 000 000 zł |
Jeżeli więc wartość transakcji z podmiotami powiązanymi przekracza powyższe kwoty — niezależnie od tego, czy działalność jest prowadzona od lat, czy dopiero co została założona — obowiązek dokumentacyjny powstaje.
Podmioty rozpoczynające działalność a obowiązek dokumentacyjny
Wbrew pozorom, przepisy nie zwalniają z obowiązku dokumentacyjnego podmiotów, które dopiero wchodzą na rynek.
Co więcej — ustawodawca precyzyjnie zdefiniował, kogo uznajemy za podmiot rozpoczynający działalność gospodarczą.
Jak ustawodawca definiuje „rozpoczęcie działalności”?
Za podmiot rozpoczynający działalność uznaje się:
👉 podatnika, który nie prowadził własnej działalności gospodarczej w roku poprzedzającym ten, w którym zakłada nową działalność.
Przykład:
- Jeśli przedsiębiorca zakończył działalność w 2019 roku, a nową firmę założył w 2020 roku — nie będzie traktowany jako podmiot rozpoczynający działalność.
Wyłączenia — kogo nie uznamy za podmiot rozpoczynający działalność?
Za podmioty rozpoczynające działalność nie uznaje się także tych, które powstały w wyniku:
- przekształcenia, podziału lub połączenia,
- przekształcenia spółki niebędącej osobą prawną,
- utworzenia przez osoby fizyczne, które wniosły do nowego podmiotu swoje dotychczasowe przedsiębiorstwo lub jego składniki majątkowe o wartości co najmniej 10 000 euro.
Co to oznacza w praktyce?
Jeżeli nowy podmiot — który formalnie rozpoczyna działalność — od razu angażuje się w istotne transakcje z podmiotami powiązanymi, to już na starcie musi mieć świadomość, że może być zobowiązany do sporządzenia odpowiedniej dokumentacji cen transferowych.
To szczególnie ważne w przypadku np.:
- grup kapitałowych, które zakładają nowe spółki celowe,
- startupów, które korzystają z finansowania lub usług od podmiotów powiązanych,
- nowych firm rodzinnych, które od początku prowadzą transakcje w ramach szerszej struktury powiązań.
Podsumowanie
Rozpoczęcie działalności w Polsce nie zwalnia automatycznie z obowiązku dokumentacyjnego w zakresie cen transferowych.
👉 Kluczowe jest to, czy dochodzi do transakcji z podmiotami powiązanymi i czy ich wartość przekracza określone progi.
👉 Definicja „podmiotu rozpoczynającego działalność” jest dość precyzyjna — i nie obejmuje wszystkich nowych firm.
Warto więc każdorazowo przeanalizować sytuację prawną i faktyczną nowego podmiotu już na etapie planowania pierwszych transakcji.
Pozwoli to uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek w razie kontroli.
Jeżeli chcesz wiedzieć więcej o tym, jak bezpiecznie i zgodnie z przepisami przygotować dokumentację cen transferowych dla nowego lub istniejącego podmiotu — skontaktuj się z nami.
Zespół FY AUDIT chętnie pomoże w analizie i przygotowaniu odpowiednich dokumentów.
