Zgodnie z art. 11n Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (analogicznie: art. 23z Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), dla transakcji kontrolowanych mających miejsce od 1 stycznia 2019 r. wprowadzono kilka zwolnień z obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej.

Najszersze zwolnienie to zwolnienie tzw. podmiotów krajowych nie ponoszących straty podatkowej (pkt 1 wyżej przywołanego przepisu), zgodnie z którym:

Obowiązek sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych nie ma zastosowania do transakcji kontrolowanych:
1) zawieranych wyłącznie przez podmioty powiązane mające miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w roku podatkowym, w którym każdy z tych podmiotów powiązanych spełnia łącznie następujące warunki:
a) nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 6,
b) nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 34 i 34a,
c) nie poniósł straty podatkowej.

Zatem aby skorzystać z tego zwolnienia, musimy po pierwsze zweryfikować, czy transakcja kontrolowana przekroczyła ustawowy limit:

1. 10 mln zł dla transakcji towarowych i finansowych oraz
2. 2 mln zł dla transakcji usługowych i innych (rozumianych również jako wcześniejsze zdarzenia).

Jeśli limit nie został przekroczony, wówczas odstępujemy od dalszych czynności, ponieważ nie spoczywa na nas obowiązek dokumentacyjny.

Jeśli limit ten został przekroczony, sprawdzamy przesłanki uprawniające nas do zwolnienia z obowiązku dokumentacyjnego.

W pierwszej kolejności upewniamy się, czy wszystkie podmioty biorące udział w transakcji kontrolowanej są podmiotami polskimi.

Przykładowo: Spółka A sprzedaje swoje towary do podmiotów powiązanych X, Y i Z, przy czym podmioty X i Y są podmiotami polskimi, natomiast Z ma siedzibę na terenie Niemiec. Całkowita wartość sprzedaży wynosi 12 mln zł, w tym: 6 mln zł do spółki X, 3 mln zł do spółki Y i 3 mln zł do spółki Z.

Pierwsza z przesłanek nie została spełniona, a zatem nie jesteśmy uprawnieni do skorzystania ze zwolenienia. Dokumentacja podatkowa będzie sporządzona dla transakcji przeprowadzonych z X, Y i Z (nie możemy sporządzić dokumentacji tylko dla Z jako podmiotu zagranicznego). Ustawodawca wyraźnie wskazuje, że aby skorzystać ze zwolnienia, wszystkie podmioty muszą mieć siedzibę na terenie Polski.

Po drugie upewniamy się, że żaden z podmiotów biorących udział w transakcji kontrolowanej nie korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 6 oraz w art. 17 ust. 1 pkt 34 i 34a. Wystarczy że jeden z podmotów będzie korzystał ze zwolnienia z tytułu SSE, a zwolnienie nie znajdzie zastosowania.

Ostatnim warunkiem jest nie poniesienie w dokumentowanym roku podatkowym straty podatkowej przez żaden z podmiotów.

Przykładowo: Spółka A świadczy usługi najmu pojazdów na rzecz podmiotów powiązanych: X (1 mln zł), Y (1,5 mln zł) oraz Z (2 mln zł). Wszystkie podmioty są podmiotami krajowymi, żaden z nich nie korzysta ze zwolenienia. Spółka A oraz spółki Y i Z wykazują za rok podatkowy zysk podatkowy, natomiast spółka X poniosła stratę podatkową.

Zwolnienie nie będzie miało zastosowania, ponieważ aby z niego skorzystać, żaden z podmiotów nie może ponosić straty podatkowej. Wystarczy, że tylko jeden z podmiotów powiązanych (biorących udział w transakcji kontrolowanej) wykazuje stratę podatkową, wówczas dokumentacją należy objąć transakcje dokonane ze wszystkimi podmiotami.

Przy czym transakcje te muszą mieć charakter jednorodny (a więc funkcje pełnione przez strony transakcji, angażowane aktywa oraz ponoszone ryzyka musza być tożsame). O jednorodności transakcji mówi również sposób kalkulacji ceny.

W dniu 21 lipca 2020 Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał interpretacją indywidualną Sygn. 0111-KDIB2-1.4010.184.2020.2.AR, w której potwierdził w sposób jednoznaczy powyższe stanowisko w sprawie korzystania ze zwolenienia z obowiązku sporządzenia dokumentacji podatkowej na podstawie art. 11n.

Jeśli jednak mają Państwo wątpliwości, czy mogą skorzystać ze zwolnienia, zachęcamy do kontaktu, a pomożemy Państwu prawidłowo zidentyfikować obowiązek podatkowy.

Jednocześnie zwracamy uwagę, że jeśli korzystamy ze zwolnienia opisanego w art. 11n, wówczas nie mamy obowiązku składania oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji, ale zobligowani jesteśmy do złożenia do Szefa KAS sprawozdania TPR-C (analogicznie TPR-P).